Dodano dn.: 21 czerwca 2017

Zintegrowane Inwestycje Terytorialne (ZIT) to nowa forma współpracy samorządów współfinansowana ze środków Funduszy Europejskich. W województwie małopolskim, samorządy chcące realizować projekty w trybie ZIT – w tym także Niepołomice – zawiązały Stowarzyszenie Metropolia Krakowska i przygotowały wspólną Strategię. W Strategii ZIT znalazły się najważniejsze cele i przedsięwzięcia przewidziane do realizacji w najbliższych latach.
ZIT to nowy instrument (nie funkcjonował w poprzedniej perspektywie, tj. w latach 2007-2013), który pozwoli na realizację strategii terytorialnych w sposób zintegrowany. Działania podejmowane w jego ramach będą ukierunkowane na zrównoważony rozwój obszarów miejskich. Komisja Europejska chcąc zwiększyć zaangażowanie miast w realizację polityki spójności, zobowiązała wszystkie kraje członkowskie do przeznaczenia minimum 5% środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (EFRR) na realizację tego instrumentu.

Jakie są podstawowe cele ZIT?
Do najważniejszych celów ZIT należy promowanie partnerskiego modelu współpracy różnych jednostek administracyjnych na miejskich obszarach funkcjonalnych oraz zwiększenie wpływu miast i obszarów powiązanych z nimi funkcjonalnie na kształt i sposób realizacji działań wspieranych na ich obszarze w ramach polityki spójności.

Gdzie będą realizowane ZIT-y?
Zgodnie z Umową Partnerstwa ZIT realizowany jest obligatoryjnie na terenie miast wojewódzkich i ich obszarów funkcjonalnych, stanowiące najważniejsze ośrodki miejskie w kraju (miedzy innymi w Krakowie i w gminach go otaczających). Dodatkowo w Umowie Partnerstwa stworzono możliwość realizacji ZIT na terenie miast o charakterze regionalnym/subregionalnym i na obszarach powiązanych z nimi funkcjonalnie.

Warunki sfinansowania inwestycji w ramach ZIT
Samorządy chcące realizować ZIT są zobligowane do utworzenia formy partnerstwa (np. stowarzyszenia, związku międzygminnego) i przygotowania wspólnej Strategii ZIT. Umawiające się samorządy muszą także podpisać porozumienie o wdrażaniu ZIT z zarządem danego województwa, ponieważ projekty w tej formule finansowane będą ze środków dostępnych w Regionalnych Programach (RPO).

Wszystkie te wymogi mają na celu stymulowanie tworzenia się partnerstw samorządów, które będą kontynuować współpracę również po 2020 roku, gdy Fundusze Europejskie nie będą dostępne już w takiej wysokości.

Jakie projekty mogą być dofinansowane?
Ideą ZIT jest współpraca samorządów na rzecz maksymalnego wykorzystania atutów samorządów i wspólnego rozwiązywania problemów. Dlatego dofinansowane projekty nie będą mogły być oderwanymi od siebie, punktowymi inwestycjami. W Regionalnym Programie Operacyjnym Województwa Małopolskiego realizacja projektów w trybie ZIT została przewidziana w następujących poddziałaniach:
• 3.1 Strefy aktywności gospodarczej – poprzez realizację zadań w zakresie infrastruktury rozwoju gospodarczego, przyczyni się do tworzenia warunków dynamizujących rozwój społeczno-gospodarczy Krakowskiego Obszaru Funkcjonalnego (KrOF);
• 4.3 Poprawa efektywności energetycznej w sektorze publicznym i mieszkaniowym, 4.4 Redukcja emisji zanieczyszczeń i 4.5 Niskoemisyjny transport miejski – poprzez realizację zadań z zakresu: poprawy efektywności energetycznej, wsparcia gospodarki niskoemisyjnej oraz zrównoważonego transportu miejskiego, przyczyni się do poprawy stanu środowiska oraz jakości życia mieszkańców;
• 5.3 Ochrona zasobów wodnych oraz 5.2 Rozwijanie systemu gospodarki odpadami – pozwoli na zwiększenie bezpieczeństwa ekologicznego na obszarze KrOF, dzięki inwestycjom w gospodarkę odpadami oraz kompleksowej ochronie zasobów wodnych poprzez rozwój infrastruktury wodno-kanalizacyjnej, które będą przyczyniać się do poprawy jakości życia mieszkańców;
• 7.1 Infrastruktura drogowa – poprzez rozwój dróg o znaczeniu subregionalnym (alokacja: 10,06 mln euro) przyczyni się do zwiększenia dostępności transportowej oraz bezpieczeństwa na drogach;
• 9.2 Usługi społeczne i zdrowotne – dzięki wsparciu osób niesamodzielnych i ich opiekunów (z wyłączeniem opieki długoterminowej i teleopieki) oraz usługi interwencji kryzysowej, zapewni mieszkańcom szeroki dostęp do usług publicznych, a dzięki temu przyczyni się do zwiększenia spójności wewnątrzregionalnej;
• 10.1 Rozwój kształcenia ogólnego oraz 10.2 Rozwój kształcenia zawodowego – przyczyni się do podniesienia kompetencji mieszkańców, poprzez wsparcie kształcenia zawodowego oraz tworzenie nowych miejsc wychowania przedszkolnego w przedszkolach oraz innych formach wychowania przedszkolnego;
• 12.1 Infrastruktura ochrony zdrowia – przyczyni się do zwiększenia spójności społecznej, poprzez zmniejszenie nierówności w dostępie do usług zdrowotnych (zadania z zakresu inwestycji w obiekty infrastruktury ochrony zdrowia o znaczeniu subregionalnym).

Agnieszka Ligęza
Referat Strategii i Rozwoju
Urząd Miasta i Gminy w Niepołomicach