Oficjalny Portal Miasta i Gminy Niepołomice

Oficjalny portal Miasta i Gminy Niepołomice
Wyszukaj:
Wyszukaj wszędzie
Wiadomości
Informator
Przewodnik
Kalendarz
Wiadomości › Informator › Miasto i Gmina › Informacje ogólne › O Mieście i Gminie › Rys historyczny

Rys historyczny

Rys historyczny

Poprawiono dn.: 4 lutego 2024

Rys historyczny

Historia Niepołomic jest nierozerwalnie związana z zamkiem oraz z Puszczą Niepołomicką, jako miejscem licznych polowań owianych legendami.

Nieznany jest dokument lokacyjny Niepołomic, prawdopodobnie nigdy go nie było. Pierwotna wieś powstała zapewne jako osada usługowa przy wzniesionym tu w latach 1340 – 1349 przez Kazimierza Wielkiego zamku obronno-myśliwskim. W 1350 roku została w niej erygowana parafia, której konsekracji, w październiku 1358 roku, dokonał w obecności Króla arcybiskup gnieźnieński Jarosław Bogoria ze Skotnik. Z pewnością wówczas istniała tu karczma królewska, w którą władca przy okazji konsekracji kościoła uposażył pierwszego niepołomickiego plebana.

Znaczniejszy rozwój osady przypadł dopiero na czasy Władysława Jagiełły, który polubił Niepołomice. Liczne wizyty królewskie przyciągały – poza ścisłą świtą i dworem – wielu gości, którzy musieli gdzieś spać i coś jeść. Ze spisu sporządzonego w 1564 roku wynika, że wieś Niepołomice liczyła już co najmniej 200 mieszkańców, w tym 11 kmieci, 17 karczmarzy, 5 garncarzy oraz kilku leśnych, których obowiązkiem było strzeżenie Puszczy.

Niepołomice prawa miejskie otrzymały już po rozbiorach. 11 kwietnia 1776 roku władze austriackie umieściły tutaj siedziby dyrekcji dóbr państwowych, sądu powiatowego, urzędu celnego i skarbowego, założyły obszerny rynek oraz nadały miastu herb. W tarczy na niebieskim tle umieszczony był fragment zamku w kolorze białym, z pięcioma oknami i zarysem bramy. Mury zamkowe z obu stron były podtrzymywane przez przednie łapy złotych gryfów, zwróconych przodem do siebie. W okresie międzywojennym herb zmieniono nadając mu kształt owalny z wizerunkiem orła z koroną i napisem: Miasto Niepołomice. Obecny herb nawiązuje jednak do pierwotnej wersji.
Niepołomice stanowiły ważny punkt mapy na wschód od Krakowa. Świadectwem tego było włączenie miasta w połowie XIX wieku do galicyjskiego systemu kolejowego łączącego Kraków z Dębicą i Lwowem.

W 1888 roku Burmistrzem Niepołomic został Władysław Wimmer. Zapisał się w historii miasta jako sprawny administrator, budowniczy i… producent dachówek, które po dziś dzień można zobaczyć na dachach w Wiedniu i Berlinie.

Po zakończeniu pierwszej wojny światowej, Austriacy bez oporów opuścili Niepołomice, a 7 listopada 1918 roku mieszkańcy miasta uroczyście posadzili Dąb Wolności, który do dzisiaj stoi w Parku Miejskim.
Po drugiej wojnie światowej sytuacja miasta była bardzo ciężka. Zginęło wielu mieszkańców, nie działały szkoły, życie gospodarcze było zupełnie zdezorganizowane. Dopiero na przełomie lat pięćdziesiątych i sześćdziesiątych, w związku z budową Nowej Huty, Niepołomice zaczęły się dynamicznie rozwijać.

Po upadku PRL w Niepołomicach zaczęli rządzić ludzie wybrani w demokratycznych wyborach. 7 czerwca 1990 roku Rada Miejska wybrała na burmistrza Stanisława Kracika, pełnił tę funkcję nieprzerwanie przez 19 lat. W październiku 2009 roku Stanisław Kracik zrezygnował z funkcji burmistrza i został powołany przez premiera Donalda Tuska na funkcję Wojewody Małopolskiego. Pełniącym funkcje burmistrza został Roman Ptak, dotychczasowy wiceburmistrz. 6 grudnia 2010 roku, po zwycięstwie w wyborach samorządowych Roman Ptak uroczyście złożył ślubowanie i zaczął pracę jako burmistrz Miasta i Gminy Niepołomice.

Dziś całą gminę zamieszkuje ok. 28 tysięcy osób, a miasto stawiane jest za wzór dobrego zarządzania.

Zapraszamy do obejrzenia starych fotografii z Niepołomic, które znajdują się w NAC – Narodowym Archiwum Cyfrowym. 

Przejdź do góry